บทที่ ๖
น้องของปิติ

ระยะเวลาปิดเรียนภาคปลายเป็นช่วงเวลาที่เนิ่นนานพอสมควร แต่สำหรับ ปิติ เขามีความรู้สึกว่าวันหนึ่งๆ ผ่านไปรวดเร็วเหลือเกิน เพราะเขาต้องทำงาน หลายอย่าง เป็นต้นว่า เลี้ยงหมูแทนยาย เลี้ยงปลานิลซึ่งขยายออกไปอีก หลายบ่อ ดูแลเจ้านิลและอื่นๆ อีกจิปาถะ บางครั้งพ่อหรือแม่ก็วานเขา ทำธุระต่างๆให้ด้วย นอกจากนี้ ในฐานะที่เขาเป็นผู้นำเยาวชนคนหนึ่งของ ศูนย์เยาวชน จึงต้องเข้าร่วมกิจกรรมหลายอย่าง ทั้งที่เป็นประโยชน์แก่ เยาวชนและเป็นการพัฒนาท้องถิ่นด้วย ปิติจึงไม่ค่อยได้ตระเวนไปตามบ้าน เพื่อนฝูง แล้วพากันเตร็ดเตร่สนุกสนานเหมือนอย่างเคย เขามีความสำนึก ทีละน้อย ๆ ว่า ยิ่งโตขึ้นก็ยิ่งมีภาระ หน้าที่ต้องรับผิดชอบตัวเอง ครอบครัว และสังคมเพิ่มขึ้น แต่เขาก็มิได้รู้สึกลำบากใจหรือเบื่อระอาแต่อย่างใด เพราะ ความรู้สึกเช่นนี้ซึมซาบเข้าสู่จิตใจทีละน้อย ๆ จนเป็นส่วนหนึ่งของตัวเขาเอง

มานี ชูใจ ดวงแก้ว และสมคิด ต่างก็มีความรู้สึกเช่นเดียวกับเขา เวลา ที่จะเล่นหัวหรือสนุกสนานกับเรื่องไร้สาระเช่นแต่ก่อนมีน้อยลง วีระกับ มานะเรียนสำเร็จชั้นประถมศึกษาแล้ว ต่างเตรียมตัวจะศึกษาต่อในชั้น มัธยมศึกษา พวกเด็ก ๆ จึงห่างเหินกันไป นาน ๆ ก็นัดพบปะสังสรรค์ สักครั้งหนึ่ง

ขณะนี้น้องชายของปิติอายุห้าขวบแล้ว เป็นเด็กเฉลียวฉลาดและซุกซน มาก ปิติรับภาระคอยดูแลเอาใจใส่น้องแทนยายและพ่อแม่ เขาพยายามทำ ตัวให้เป็นตัวอย่างที่ดี ฝึกให้น้องรู้จักช่วยตัวเอง และช่วยทำงานง่ายๆได้ น้องรักยายและปิติมาก เวลายายหรือปิติไปไหน ก็มักจะอ้อนวอนขอตาม ไปด้วย

วันหนึ่งปิติพูดกับน้องว่า “ พี่จะเล่านิทานให้ฟังเรื่องหนึ่ง คนในนิทาน เรื่องนี้ไม่รู้จักฟัง ทำให้ได้รับผลร้ายยิ่งกว่าน้องเสียอีก”

“มีชายคนหนึ่ง เป็นคนฟังไม่เป็น ฟังอะไรก็ไม่ตั้งใจฟังให้จบข้อความ บางครั้งคนอื่นพูดอย่างหนึ่ง ไพล่ไปคิดเป็นอีกอย่างหนึ่ง แล้วไปเล่าต่อ ผิด ๆ ด้วย

วันหนึ่งเขาแอบได้ยินโจรสองคนซุบซิบกันว่า มีสมบัติมากมายซ่อนอยู่ใน โพรงใต้ฐานเจดีย์ใหญ่ในวัด พอเขาได้ฟังเท่านั้น ก็รีบวิ่งไปที่เจดีย์ใหญ่ เห็นโพรงอยู่ใต้ฐาน ก็รีบมุดลอดเข้าไปควานหาสมบัติ เจดีย์ใหญ่เก่าแก่ ก็ทรุดลงทับเขาแบนติดดิน

ถ้าเขาตั้งใจฟังขโมยสองคนนั้นพูดต่อไปอีก ก็จะรู้ว่าฐานเจดีย์นั้นเก่า ทรุดโทรมมาก ถ้ามีอะไรเข้าไปกระเทือนอยู่ข้างใต้ก็จะทรุดลงทันที ขโมย จึงคบคิดหาวิธีการอยู่ ชายคนนั้นไม่ฟังให้รู้เรื่อง จึงต้องตาย

น้องจำไว้ การฟังสำคัญมาก ถ้าฟังเป็นจะทำให้เราเป็นคนฉลาด ถ้าฟังไม่ เป็น ทำให้เราเป็นคนโง่หรือเป็นอันตรายต่อตัวเองและคนอื่นด้วย ฟังสิ่งใด แล้วต้องคิด ถ้าฟังไม่เข้าใจต้องถาม”

(ที่มา : กระทรวงศึกษาธิการ, หนังสือเรียนภาษาไทย เล่ม ๑ ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๖. 2527.)

คำศัพท์

คำอธิบายไวยากรณ์

๑)　พอสมควร （どちらかと言えば）かなり～である。程度をあらわす副詞。

形容詞　+　พอสมควร

๒)　เหลือเกิน　非常に。

形容詞　+　เหลือเกิน

๓)　ต่าง ๆ　様々の。

名詞　+　ต่าง ๆ

๔)　วาน　～するように頼む。

วาน　+　行為者　+　動詞　+　ให้

๕)　ก็....ด้วย　～もまた。เช่นกัน เหมือนกัน と同じ意味。

主語　+　ก็　+　動詞　+　ด้วย

๖)　จึง...　だから。それゆえ。จึง より、เลยの方が口語的である。

原因の文節　+　結果の文節

  • (主語　+　จึง　+　動詞)

๗)　ไม่ค่อย　部分否定。あまり～でない。あまり（頻度が）～ない。

ไม่ค่อย 　+　形容詞/動詞

๘)　พากัน　ともに～する。พากัน は、次の動詞を修飾する。

主語　+　พากัน　+　動詞

๙)　อย่างเคย　いつものように。過去に繰り返したこと全部を修飾する。

文節　+　อย่างเคย

๑๐)　ทีละน้อย　少しづつ。

動詞　+　ทีละน้อย

๑๑)　ยิ่ง......ยิ่ง....　～すればするほど、～する。

ยิ่ง　+　動詞　+　(ก็)ยิ่ง　+　動詞

๑๒)　มิได้......แต่อย่างใด　全く～でない。ไม่....เลย は、同じ意味だが話し言葉。

มิได้　+　動詞　+　แต่อย่างใด

๑๓)　ต่างก็　それぞれが～する。主語は複数である。

主語　+　ต่าง(ก็)　+　動詞

๑๔)　เป็น　～できる。技能を指す。

動詞　+　เป็น

๑๕)　พอ.....ก็.....　～するやいなや。

พอ　+　文節１　+　文節２

  • 　(主語　+　ก็　+　動詞)